Hīkoi haere i te 374ha o Te Rāhui o Te Kūrae o Māhia ki te tirohanga, te kitea ai te whānuitanga o te ātaahua o te akau o Te Wairoa me te whenua rāhui.
Ki te whai haere koe i te ara āwhio, katahi te kitenga tino mīharo ko tēnei, te ngahere, he tauira o ngā rākau tipu taha moana, o Te Ika a-Māui ki te rāwhiti. He ngahere tipua e ngā tawa, kohekohe nikau, rimu, rewarewa me ngā kōawa tino ātaahua rawa atu tipua e te rārauhe. Āe, ka mākū ō waewae! He pai ake te hīkoi huri kōaro i te haere muri whakamua nā te mea he pikinga hiwi te nuinga o te ara tae noa ki te mutunga, ara te āta haere kotahi atu.
He wāhi kai, pikiniki kei te ara, he wāhi taha kōawa, he wāhi whakatā. Kia tūpato, he kōhanga wāpi Tiamana kei tēnei ara i ngā marama o te Raumati. He tapawhā karaka ngā tohu e tika ana kei te ara. He tohu hoki o ngā kara maha e whakaatu ana i ngā wāhi mahi rere koiora, ehara hoki i te ara hīkoi. Kaua e whai i ētahi atu kara i tua atu i te karaka.
He tauira tino pai a-motu, te ngahere taha akau i miraina, ka wera i ngā tau 1800-1900 ka hurihia hei pātiti. Anō hoki te whakatuma o te whakawāteatia i te tau 1970. I te tau1981 ka hokona te whenua, ka noho ki raro i te mana manaaki o Gisborne Forest and Bird Protection Society.
Ko tēnei whenua rāhui he whenua tuku iho nō Ngāti Kahungunu me Rongomaiwahine. Ko te whenua whakaaronuitia ko Te Kūrae o Māhia te nōhanga Māori i mua i te taenga mai o tauiwi. I tau hoki ngā waka o Kurahaupō me Tākitimu ki te kūrae. E whakapae ana ngā tāngata o Māhia ki ngā kereme o te 16 rau tau te moenga o Rongomaiwahine i a Kahungunu. He wāhi haumaru te kūrae i ngā tau 1820 i te whakaekeatanga o Te Whanga a Ruawharo e ngā iwi mau pū nō te hauāuru me te raki.
E 7km ki te tonga o te akau o Māhia tēnei whenua rāhui, ara ka whai haere i te rori whāiti, kokikoki, kore rori maene i te rori o Kinikini. He tūnga waka/motuka kei te urunga atu ki te wāhi rāhui kei te taha matau, taha māui o te rori o Kinikini.