He ātaahua tēnei ara, mai I pārae retireti o Alfred Cox ki te ara Oneroa te akau o Midway. Ko te nuinga o te ara ka whai haere i te koawaawa o Waikanae, taha rākau e rārangi haere ana i te huarahi.
Ka whai wāhi Te tiriti o Grey, kei reira hoki te pārae retireti me te ara karawhiu paihikara, te wāhi tuku pānui me te papa iti korowhā. Pai ana tēnei ki te tangata e whai ana i te hūmarie o te akau, me ngā rākau whakaruru.
Ia tau ka muia Te Pārae o Alfred Cox e te manomano tangata. Ko te tūnga o te Whare tuku pānui, ko te papa iti korowhā, me ngā mākete hoki i ngā Rāhoroi. Ahakoa te kaha haerehia e te tangata, ko te nuinga kāre i te mōhio ko wai a Alfred Cox, te tangata haere ki ngā tōpito o te ao, ka hoko whenua hei hanga pārae mo te katoa hei wāhi pārekareka.
I whānau a Cox ki Tūranganui i te tau 1883, ka whai mahi i te poutāpeta i te tau 1897. I haere ki te pakanga i te South African Boer war, Waimarie, ka hoki mai, ka hoko toru mano rākau neke atu i te Forest Service hei rūmaki ki te pārae whakamaumahara ki runga i te maunga o Titirangi. Nō muri mai ka hokona e ia waru eka i te rori o Endcliffe hei whakatuwhera huarahi ki te akau o Kaiti, me te whakawātea huarahi i te tihi o te hiwi o Kaiti. I hokona hoki e ia he ono eka ki terā me tēnei taha o te tiriti o Grey, ka kohaina e ia te taha ki te kōawaawa o Waikanae hei pārae, ara, Alfred Cox Park, ā ka ūhia te hōnore MBE ki a ia i te tau 1966 mo ana mahi papai.
Nā tētahi o ngā mema o te Karapu 30,000 me te Hapori Whakapaipai o Te Akau o Waikanae i whakaaro nui kia riro mai te katoa o tātahi, ā, nā te kaha ki te kohikohi pūtea mai i te huhua, i te kaunihera, i ngā pūtea putu ā te kore mahi ka taea te whakamahi, te whakapaipai i te rima me te hāwhe mile o tātahi ki te wahapū o te awa o Waipāoa .
Nā te kaha āwhina o te hunga, ka hokona mai e ia ētahi tekihana whenua mai I te rori o Awapuni me te tāhuna e mōhiotia nei ināianei ko Te Pārae o Churchill. Tino kaha a ia ki te whakapūmau i te whakaherehere i te tukunatanga i te tau 1944 ka whakataungia taua whenua hei tūnga waka kāinga. Nāna i rumaki ngā paina (Norfolk), me ngā Pohutukawa ki tātahi, engari iti noa kei te tipu tonu.
Mai i te tau 2022, tino kaha whakamahia o te pārae me te hangaiatanga o te ara tauwhāinga, ā kei tēra taha o te tiriti o Grey ko te whakawhanuitanga me te whakahoutanga o te pārae retireti o Alfred Cox, ara te tirohanga whakamua a Te Tairāwhiti Adventure Trust. Kua tika rawa atu taua pārae retireti mo ngā whakataetae whakahirahira.
He tata ki te pūtahi o te taone, ki te akau, ki ngā ara e taea ai te haere whānui ka tūhonohono atu ki ētahi atu ara.
Me tīmata atu i Waikanae ka huri haere ka kite i ngā rerekētanga o te āhua o te akau, te awa me te pārae.
Hīkoi ma te taone ki te akau, ki Kiwa te wāhi kaukau i Waikanae ma te tiriti o Grey me te Parae o Alfred Cox. Haria ngā tamariki ki te papa retireti, ki te ara tauwhāinga.
Kāre I tawhiti atu I kōnei ko te huarahi o Childers, te ara ki te wāhi hākinakina, arā, te tēnehi, te poitarawhiti, poitūkohu, poiwhana, Whakawhiti tinana me te YMCA.
Haere tonu mai i te Ara o Oneroa ki Kiwa te wāhi kaukau ma te tiriti o Beacon ki te Kura o Awapuni, ka whakawhiti i te piriti tereina ki te kōawaawa o Wakanae ki te Parae o Alfred Cox.
He maha ngā huarahi mai i te pārae, arā ki te Tiriti o Anzac, ki te rori o Roebuck ka whakawhiti atu ki te Tiriti o Carnavon
He maha ngā Tamariki whai haere i taua huarahi ki te kura o Awapuni ma te Tiriti o Anzac me te Tiriti o Roebuck ki te Kura o Waenganui o Tūranganui. Ko tētahi o ngā tūhononga mai i te huarahi o Stanley ki te pārae ki te Tiriti o Grey. Mai i te Tiriti Grey ka haere tonu te ara ki te kōawaawa o Waikanae, te taha ki te akau ki Te Wai o Hiharore Te Kāri Whakamaumahara tata ki te Teihana Tereina o Tūranganui onamata.
Ko Te Ara o Awapuni ka noho hei Huarahi Matua 35. I ngā rā o te wiki, he rerenga,taraka nunui, kawe rākau me ētahi atu waka. Ka whakatūpatohia ngā tāngata eke paihikara kia heke i ō rātou paihikara ka whakawhiti i te whakawhitinga I tata ki te kura o Awapuni.
Kia maumahara i ngā wā katoa ki te whakairinga pāpaho pāpori. E whakamihi ana ki a koutou.
Instagram: tairawhitiadventuretrust
Facebook: Tairawhiti Adventure Trust